Het afgelopen kalenderjaar is het aantal verkochte warmtepompen in Nederland gegroeid met ongeveer 16 procent, zo blijkt uit recente CBS-cijfers. Dit is een flinke terugval na de bijna 40 procent groei in 2020. De verklaring wordt gezocht in het feit dat warmtepompen in nieuwbouw inmiddels standaard zijn, terwijl toepassing in de renovatiemarkt nog niet goed op gang is gekomen.
Volgens StatLine, de online database van CBS, zijn in Nederland in 2021 in totaal (woningbouw + utiltiteit) 72.346 warmtepompen verkocht, tegen 62.395 in 2020 en 45.249 in 2019. De groeipercentages die daarbij horen (38 procent in 2020, 16 procent in 2021) zijn ongeveer gelijk als alleen naar de woningbouw wordt gekeken. Dat is logisch, omdat meer dan 95 procent van alle warmtepompen daar wordt geplaatst. Voor woningen werden het afgelopen kalenderjaar 70.051 installaties verkocht, tegen 60.225 in 2020 en 43.191 in 2019. Van die 70.051 warmtepompen gebruikt 68 procent (47.963) lucht als bron en 32 procent (22.080) bodemenergie. Ventilatiewarmtepompen zijn niet als aparte categorie in de CBS-data opgenomen, en er is geen onderscheid gemaakt – wat praktisch ook complex is – tussen all-electric en hybride.
Stagnatie bodemenergie in utilteit
Het afgelopen jaar zijn – zeker in Noord-Brabant, maar ook elders – stevige discussies gevoerd over de vermeende risico’s van bodemsystemen voor de bodemkwaliteit. In hoeverre dit invloed heeft gehad op de verkoopcijfers, is niet bekend. Feit is wel dat de verkoop van water/water-warmtepompen met name in de utiliteit lijkt te stagneren (503 in 2020, 494 in 2021). Dit zit met name in de gesloten systemen; de verkoop voor open systemen (wko) is nog wel gegroeid. Het aantal verkochte warmtepompen voor wko’s bij woningbouw bleef in 2021 nagenoeg gelijk (+/- 18.000); de verkoop voor gesloten bodemsystemen nam wel toe (16.995 in 2020, 20.205 in 2021).
Lucht als bron?
In de data van het CBS worden ‘lucht/lucht-warmtepompen’ als aparte categorie meegeteld, maar hierin wordt geen onderscheid gemaakt tussen ‘echte’ warmtepompen (primair aangeschaft voor verwarming), en airco’s (primair voor koeling). Het gaat om een ‘grijs gebied’ waarbij niet duidelijk is hoeveel lucht/lucht-warmtepompen worden verkocht voor verwarming of bijverwarming; het overgrote deel zal primair als ‘koeling-airco’ worden verkocht. Hoe het ook zij: voor de helderheid zijn de verkoopcijfers van lucht/lucht-warmtepompen in dit artikel buiten beschouwing gelaten.
Minder groeipotentieel in nieuwbouw
Volgens Frank Agterberg, voorzitter van Vereniging Warmtepompen, is de terugval in de groeicijfers voor 2021 prima te verklaren: “We zijn inmiddels op het punt gekomen dat in alle nieuwbouwprojecten warmtepompen worden geplaatst. De voorgaande jaren was dat nog niet het geval en lag hier meer groeipotentieel. Tegelijkertijd zien we dat de toepassing van warmtepompen in de renovatiemarkt nog niet echt op gang is getrokken; het aantal hybride warmtepompen loopt er achter bij wat mogelijk is. De komende jaren wordt hier door de overheid en de sector hard aan getrokken, met name met het Actieplan hybride warmtepompen.”
Voorzichtig positief over 2022
Agterberg is overigens voorzichtig positief over de verkoop van warmtepompen in 2022: “Als ik uitga van de concrete verkoopcijfers in de afgelopen maanden, komen we dit jaar uit op een groei van meer dan 25 procent.” Aan die verwachting hangt volgens hem echter wel een grote ‘maar’: “Om dat percentage te halen, moeten de leveringsproblemen die we nu in de markt zien, niet erger worden. Als dat wel gebeurt, hebben we een probleem.”
Opgesteld vermogen
De groei in het totaal opgestelde thermische warmtepompvermogen in de gebouwde omgeving is de afgelopen twee jaar stabiel gebleven. Zowel in 2020 als in 2021 nam dit vermogen met ongeveer 17 procent toe. Dit is de uitkomst van de rekensom ‘installed base + in gebruik genomen vermogen – uit gebruik genomen vermogen’. In 2021 kwam die som uit op 3.650 MW.
Airco One is sinds ruim 20 jaar dé specialist voor particuliere en zakelijke airco in Nijmegen en airco in Arnhem. Graag komen we in heel Gelderland langs, waaronder Druten, Duiven, Elst, Malden, Oss, Tiel, Uden of Wijchen.
