Uit de onlangs gepubliceerde Gasmonitor van Natuur & Milieu blijkt dat er in 2021 nog altijd veel meer hr-ketels dan warmtepompen zijn verkocht: 431.000 tegenover 72.300 stuks. Voor organisaties die de energietransitie volgen, is dat een reden tot zorg. De oproep is duidelijk: er moeten snel meer vakbekwame installateurs en apparaten beschikbaar komen om de overstap naar aardgasvrij wonen te versnellen.
Groei blijft achter
Hoewel er in 2021 zestien procent meer warmtepompen zijn verkocht dan in 2020, is dat een lagere groei dan in de voorgaande vijf jaar. De verkoop van hr-ketels groeide licht, met minder dan een procent, na een eerdere daling. Vooral in nieuwbouwprojecten neemt de warmtepomp een vlucht, omdat woningen sinds 2018 standaard geen aardgasaansluiting meer krijgen. Van de ruim 72.000 verkochte toestellen betrof een klein deel – circa 3.800 – een hybride warmtepomp.
Te weinig warmtepompen in bestaande bouw
De cijfers laten zien dat het aandeel warmtepompen in de bestaande woningvoorraad nog beperkt is. Als het huidige tempo aanhoudt, zullen tussen 2020 en 2030 slechts zo’n half miljoen woningen met een (hybride) warmtepomp worden uitgerust. Dat betekent dat veel huishoudens nog jarenlang afhankelijk blijven van hoge gasprijzen.
Verplichting vanaf 2026
Huiseigenaren zijn vanaf 2026 verplicht bij vervanging van hun cv-ketel minimaal te kiezen voor een hybride warmtepomp. Ook een volledig elektrische warmtepomp of aansluiting op een warmtenet zijn opties. Toch blijkt uit de Gasmonitor dat er in 2021 slechts een kleine stijging was in het aantal aanvragen voor ISDE-subsidie voor hybride systemen. Dit geeft weinig vertrouwen dat de overstap binnen enkele jaren breed haalbaar is.
Tekort aan installateurs en materialen
Belangrijke oorzaken voor de achterblijvende groei zijn de hoge aanschafkosten, lange levertijden en materiaaltekorten. Daarnaast is er een groot tekort aan installateurs die ervaring hebben met warmtepompen. Veel monteurs werken nog voornamelijk aan cv-ketels en zouden zich meer moeten oriënteren op warmtepomptechnieken. Ook fabrikanten worden opgeroepen hun productie flink op te schalen, zodat prijzen dalen en systemen toegankelijker worden.
Toename in 2022
Ondanks deze zorgen is er dit jaar wel meer vraag naar warmtepompen. In de eerste maanden van 2022 lag de groei in installaties zo’n 20 tot 25 procent hoger dan een jaar eerder. Wel stokte de toename daarna door dezelfde knelpunten: materiaaltekorten en het tekort aan vakmensen.
